لاستیک ها با توجه به اینکه همیشه با جاده در تماس هستند، بخش جدایی ناپذیر خودرو را تشکیل می دهند. به علت اسطکاک دائمی با جاده، لاستیک ها بار زیادی را متحمل می شوند. اما در کمال ناباوری، بسیاری از دارندگان خودرو به این بخش بسیار حیاتی توجهی ندارند.
یکی از مهمترین قسمت های تعمیر و نگهداری خودرو، بررسی تایرها است و لازم است حتما آن را انجام دهید.
فشار باد لاستیک چیست؟
به بیان ساده، هوای داخل لاستیک چیزی است که فشار ایجاد می کند، به همین دلیل اصطلاحا به آن فشار باد لاستیک می گویند. در صورت استفاده مداوم از تایرها، هوا کاهش می یابد و همراه با آن، فشار نیز کاهش می یابد. کاهش فشار تایر منجر به تماس بیشتر قسمت لاستیکی تایرها با جاده می شود.
درصورتیکه با فشار کم تایرها به راننگی ادامه دهید، میتواند منجر به فرسودگی لاستیک خودرو شود و حتی بر چسبندگی و هندلینگ وسیله نقلیه شما تأثیر بگذارد. همچنین منجر به افزایش مصرف سوخت می شود زیرا موتورها باید برای غلبه بر مقاومت لاستیک تلاش بیشتری کنند. با گذشت زمان، فشار داخلی لاستیک ها کم می شود که می تواند رانندگی را پرریسک کند.
چرا فشار باد تایر مهم است؟
فشار تایر ضروری است زیرا بر بسیاری از عوامل دیگر تأثیر می گذارد و همچنین کل وزن خودرو را پشتیبانی می کند. رانندگی مداوم باعث کاهش فشار لاستیک ها می شود که نیاز است به صورت ماهانه بررسی شوند.
فشار تایر همچنین بر عملکرد کلی خودرو در بسیاری از بخش های کلیدی و ایمنی که شامل راندمان ترمز، دقت در کنترل پیچ ها و راحتی رانندگی می شود، تأثیر می گذارد.
فشار باد لاستیک بر روی مصرف سوخت خودرو نیز تاثیر می گذارد. تایر خودرو با فشار کم، مقاومت خودرو را در جاده افزایش دهد، به همین دلیل موتور برای جبران این مقاومت باید بیشتر کار کند و به سوخت بیشتری نیاز دارد. لاستیک با فشار صحیح و دقیق، مصرف سوخت را تا 3 درصد بهبود می بخشد و کاهش مصرف سوخت همان چیزیست که بیشتر دارندگان خودرو به آن اهمیت می دهند.
توصیه می کنیم مقاله نکات رانندگی در زمستان را نیز مطالعه نمایید.
تاثیر فشار کم لاستیک بر خودرو
کم شدن فشار تایر باعث افزایش سطح تماس بین لاستیکها و جاده میشود که این امر منجر به:
- افزایش مقاومت: در نتیجه افزایش مقاومت بین لاستیک و جاده، موتور سخت تر کار می کند و به سوخت بیشتری احتیاج دارد.
- سایش ناهموار لاستیک: اصطکاک اضافه شده بین سطح لاستیک و جاده، منجر به سایش زودرس لبه لاستیک ها می شود.
- کاهش راندمان ترمز: کشاهش فشار باد لاستیک منجر به کاهش راندمان ترمز نیز خواهد شد و مدت زمان بیشتری برای اعمال ترمز نیاز است.
- پنچری بیشتر: لاستیک هایی که با هوای کمتری پر شده اند بیشتر مستعد پنچر شدن هستند.
چگونه باد لاستیک را چک کنیم؟
بررسی فشار باد لاستیک فرآیند خیلی سختی نیست. شما نیازی به دانش بسیار عمیق یا دانستن تمام اصطلاحات مربوط به صنعت خودرو ندارید. تنها نکته ای که باید قبل از شروع فرآیند در نظر داشته باشید، استفاده از فشار سنج است که از همان واحد اندازه گیری که در دستورالعمل خودرو ارائه شده است استفاده می کند. این دستورالعمل بر روی دفترچه راهنمای مالک نوشته شده است.
پس از مطالعه و یادگیری کار با دستگاه فشارسنج مراحل زیر را انجام دهید.
در ویدیو زیر نحوه اندازه گیری فشار تایر خودرو توضیح داده شده است.
- اولین قدم برای بررسی فشار باد لاستیک، برداشتن درپوش گرد و غبار سوپاپ است که روی دریچه لاستیک قرار دارد. در عوض، فشار سنج را روی میل سوپاپ لاستیک قرار دهید.
- مطمئن شوید که گیج را به طور یکنواخت فشار می دهید تا به شما امکان خواندن دقیق را بدهد.
- بر اساس عدد مشخص شده بر روی فشار سنج، تصمیم بگیرید که آیا باید لاستیک های خود را باد یا خالی کنید.
- در صورت کمبود فشار، آن را با استفاده از پمپ باد کنید و مقدار کمی هوا به آن اضافه کنید و مطمئن شوید که آن را بیش از حد باد نکرده اید.
- اگر نیاز به تخلیه باد دارد، از یک پیچ گوشتی سر صاف برای وارد کردن نیرویی به پین فلزی روی میل سوپاپ استفاده کنید. این کار به آزاد شدن هوا کمک می کند.
- بعد از افزایش یا کاهش باد لاستیک ها، بار دیگر فشار تایرها را اندازه گیری کنید.
- در حین انجام این کار، هر چهار لاستیک و لاستیک زاپاس را بررسی کنید. همچنین لازم است بدانید فشار لاستیک زاپاس باید از فشار مشخص شده در دفترچه راهنما بیشتر باشد.
فشار مناسب تایرها چقدر است؟
هر چند فشار باد لاستیک برای خودروهای مختلف ممکن است در یک محدوده مشخص باشد ولی بر اساس عامل دیگری نیز تعیین میشوند. لاستیکی که بر روی خودرو تعبیه میشود بر روی آن مشخصاتی وجود دارد که باید مورد توجه باشد. به عنوان مثال فشار باد استاندارد لاستیک در کنار این اطلاعات بر روی آن مشخص شده است و باید هنگام تنظیم لاستیک به آن توجه کرد.
علاوه بر این تنظیم باد باید زمانی انجام گیرد که خودرو کمتر از 2 کیلومتر حرکت کرده باشد یا حداقل 3 ساعت استراحت کرده باشد. در غیر این صورت، اصطکاک و گرمی لاستیکها باعث میشود تا فشار باد درون لاستیک بیش از حد واقعی نشان داده شود و در تنظیم مناسب آن تاثیرگذار است.
بطور متوسط هر ماه psi 1 از فشار باد لاستیک کاسته می شود. بنابراین توصیه شده است که هر ماه فشار لاستیک را تنظیم کنید. همچنین به ازای هر 10 درجه افزایش یا کاهش دما فشار باد لاستیک 1 psi افزایش یا کاهش مییابد. این نکته به ما یاد آوری می کند که هنگام تغییر ناگهانی آب و هوای فصلی و یا تغییر اقلیم در اثر مسافرت های طولانی، زمان تنظیم فشار لاستیک زودتر فرا می رسد.
برای مشاهده تاثیر حرکت کردن خودرو در افزایش فشار باد لاستیک، یک آزمایش ترتیب داده شده که در آن چند تایر در شرایط مساوی در دستگاه مخصوص این آزمایش به حرکت درآمدند. به ازای هر 5 دقیقه حرکت، فشار باد معادل psi 1 افزایش پیدا کرد و نهایتا 4 تا 5 psi افزایش یافت. پس اگر لاستیک داغ را باد می زنید، باید 4 تا 5 psi بیشتر باد بزنید. بطور دقیق تر اگر خودرویی که وارد تعمیرگاه می شود با سرعتی کمتر از 70 کیلومتر بر ساعت مورد استفاده قرار گرفته باشد (مانند داخل شهر)، psi 4 بیشتر از حد توصیه شده باد بزنید. و اگر این سرعت بالای 70 کیلومتر بر ساعت بود (تعمیرگاه های مجاور اتوبان)، باید psi 6 بیشتر از حد توصیه شده باد بزنید. زیرا با عادی شدن دما، فشار به همین اندازه کاهش می یابد. توجه کنید که فشار توصیه شده از طرف سازنده برای دمای عادی می باشد. پس ممکن است به دلیل حرکت خودرو، فشار باد بیشتر از حد نوشته روی لاستیک بشود. این مسئله مشکلی ایجاد نمی کند و در طراحی لاستیک این مورد لحاظ شده است.
لاستیک خالی (مثلا پس از پنچر گیری) به مقدار زیادی هوای فشرده نیاز دارد. فشار کمپرسور باد تعمیرگاه که هوا در آن ذخیره شده از فشار لاستیک بیشتر است، بنابراین با منتقل شدن هوای فشرده از کمپرسور به لاستیک، فشار هوا از مثلا 70 psi به 35 psi میرسد. این تغییر فشار باعث می شود کل حجم هوای وارد شده به لاستیک، هوای سرد باشد. بنابراین پس از باد کردن اولیه لاستیک بهتر است 1 یا 2 ساعت صبر کنید تا دمای هوای درون لاستیک متعادل شود و سپس دوباره فشار را تنظیم کنید.
چه زمانی می توان فشار باد لاستیک ها را چک کرد؟
بطور متوسط هر ماه psi 1 از فشار باد لاستیک کاسته می شود. بنابراین توصیه شده است که هر ماه فشار لاستیک را تنظیم کنید. همچنین به ازای هر 10 درجه افزایش یا کاهش دما فشار باد لاستیک 1 psi افزایش یا کاهش مییابد. این نکته به ما یاد آوری می کند که هنگام تغییر ناگهانی آب و هوای فصلی و یا تغییر اقلیم در اثر مسافرت های طولانی، زمان تنظیم فشار لاستیک زودتر فرا می رسد.
در زمان های زیر همواره به رانندگان توصیه می شود که میزان باد لاستیک خودرو های خودرا تنظیم کنند:
- هر ۳۰ روز یکبار و یا با هر بار بنزین زدن اتومبیل دریک ماه
- تغییر درجه حرارت به میزان ۱۰ درجه سانتیگراد و بیشتر
بهترین زمان برای بررسی فشار باد تایرها، قبل از شروع رانندگی بر روی لاستیک های سرد است. گرم شدن لاستیک ها باعث انبساط فشار داخلی شده و نمیتوان فشار درست را اندازه گیری کرد.
فشار باد لاستیک خودروی من چقدر باید باشد؟
یکی از مهمترین سوال ها در زمینه فشار تایرها، میزان مناسب فشار باد لاستیک ها برای هر خودرو است.
پاسخ این سوال این است که با توجه به برند و مدل خودرو میزان فشار باد لاستیک ها متفاوت است. فشار باد مناسب لاستیک تمامی خودروها در دفترچه راهنمای مالک خودرو گفته شده و شما باید فشار لاستیک خودروهایتان را با آن بسنجید.
میزان تنظیم باد لاستیک در هر خودرو بستگی به وزن و سایز لاستیک و رینگ آن دارد. جدول تنظیم باد خودرو که در زیر آمده است، تنها به ارائه میزان استاندارد فشار باد درون لاستیک در سایز استاندارد در واحد psi می پردازد. اگر شما سایز لاستیک های خودرو را تغییر داده اید و یا از بار اضافه در خودرو استفاده می کنید، باید میزان فشار باد لاستیک های خودروی خود را متناسب با تغییراتی که داده اید، تنظیم نمایید.
فشار باد لاستیک های جلو (psi) | فشار باد لاستیک های عقب (psi) | ابعاد استاندارد لاستیک | |
گروه پراید | ۲۹ | ۲۹ | ۱۶۵/۶۵ R13 |
تیبا | ۳۳ | ۳۳ (در دوگانه سوز ۳۶) | ۱۷۵/۷۰ R13 |
کوییک | ۳۱ | ۳۱ | ۱۸۵/۶۵ R14 |
آریو | ۳۲ | ۳۲ | ۱۹۵/۶۵ R15 |
گروه پژو ۴۰۵ | ۲۹ | ۳۰ (در دوگانه سوز ۳۳) | ۱۸۵/۶۵ R14 |
پژو پارس | ۲۹ | ۳۰.۵ | ۱۸۵/۶۵ R15 |
پژو ۲۰۶ | ۳۳ | ۳۳ | ۱۸۵/۶۵ R14 |
دنا | ۲۹ | ۲۹ | ۱۸۵/۶۵ R15 |
دنا توربو | ۳۲ | ۳۱ | ۲۰۵/۵۰ R16 |
سمند | ۲۹ | ۳۱ (در دوگانه سوز ۳۳) | ۱۸۵/۶۵ R15 |
رانا | ۳۳ | ۳۳ | ۱۸۵/۶۵ R14 |
ال ۹۰ | ۲۹ | ۳۲ | ۱۸۵/۶۵ R15 |
سوراخ های کوچک بر روی بدنه لاستیک
سوراخها نتیجه اشیاء تیزی همچون میخ و شیشه شکسته در جاده هستند که در سطح تایر سوراخ ایجاد میکنند. اگر سوراخ به اندازه کافی عمیق باشد فشار باد لاستیک شروع به کم شدن میکند که اگر متوجه شدید که یک یا چند تایر شما به صورت مداوم فشار باد خود را از دست میدهد و یا اگر میخی در آج یا بدنه لاستیک خود پیدا کردید در اسرع وقت آن را تعمیر یا تعویض کنید.
پنچری های کوچک هوا را از لاستیک ها با سرعت بسیار کمتری نسبت به پنچرهای بزرگ آزاد می کند و ممکن است برای مدت طولانی مورد توجه قرار نگیرد. در صورت خروج بیش از حد باد، لاستیک فشار مناسب و ایمنی خود را از دست می دهد.
دلیل این اتفاق ممکن است میخ های فولادی، تکههای شیشه، و حتی ترکهای آسفالت باشد. اگر جسمی که باعث سوراخ شدن لاستیک شما میشود به اندازه کافی عمیق باشد، میتواند باعث تخلیه فشار هوای لاستیک شود. حتی این اتفاق ممکن است در اثر خرابی والف لاستیک نیز رخ بدهد.
تشخیص پنچری کوچک لاستیک خودرو
چند علامت مشخص وجود دارد که نشان می دهد ممکن است سوراخ کوچک بر روی بدنه لاستیک داشته باشید:
- اشیا گیر کرده در لاستیک: واضح ترین علامت وجود سوراخ های ریز در لاستیک مشاهده پیچ یا میخ یا هر جسم تیز دیگر در بدنه لاستیک است. در صورت مشاهده به سرعت آن را بررسی کنید.
- کشیدگی فرمان: اگر در یک جاده صاف، فرمان خود را شل کنید، ممکن است متوجه شوید که خودرو به کنار کشیده می شود.
- لرزش فرمان: فرمان ممکن است نامتعادل شده و هنگام کنترل دچار لرزش شود، بهویژه هنگام حرکت با سرعت بالا.
- هندلینگ ضعیف: وسیله نقلیه در هنگام چرخش به درستی عمل نمی کند یا سیستم تعلیق سخت تر از حد معمول کار می کند.
- دیواره جانبی لاستیک فرسوده: دیواره های جانبی لاستیک های کم فشار اغلب با جاده تماس پیدا می کنند که به مرور زمان منجر به آسیب می شود.
- تایر بد شکل: لاستیکی که در مقایسه با سایر تایرها ظاهر نامناسبی دارد، معمولاً به علت تغییر فشار است.
- صدای کلیک: در صورتیکه متوجه صدای کلیک از قسمت تایر خودرو شده اید ممکن است به دلیل گیر کردن اشیا در بدنه لاستیک باشد. به صورعت آن را بررسی کنید.